NMBS breidt nacht- en voorstadsdiensten rond Brussel uit

Vanaf december 2025 zal de NMBS een reeks maatregelen nemen om haar netwerk uit te breiden, waaronder extra nachttreinen op vrijdag en zaterdag, meer langeafstandsdiensten in het weekend en frequentere treinen in de voorsteden. Dit plan is bedoeld om tegemoet te komen aan de groeiende vraag van pendelaars, om reizen vlotter te laten verlopen en om de Belgische ambities voor duurzame mobiliteit te ondersteunen.

Late treinen ter ondersteuning van het nachtleven

Concreet zal de NMBS vanaf de eerste zondag van december op vrijdag en zaterdag extra nachttreinen laten rijden tussen Brussel en drie belangrijke bestemmingen: Antwerpen, Leuven en Braine-le-Comte. Volgens Vincent Bayer, woordvoerder van de spoorwegmaatschappij, “kunnen passagiers die op vrijdag- of zaterdagavond vertrekken dankzij deze nieuwe treinen ruim na middernacht terugkeren”. De laatste vertrekken vanuit Leuven en Antwerpen naar Brussel zullen rond middernacht zijn, of zelfs na 1 uur ’s nachts.

Deze late diensten zullen vooral de stations Haren-Zuid, Schaarbeek, Brussel-Noord, Brussel-Centraal, Brussel-Zuid en Vorst-Zuid aandoen. Voor jonge werkenden en liefhebbers van culturele of nachtelijke uitstappen is deze maatregel een antwoord op een historische tekortkoming: het openbaar vervoer werd na 22u drastisch ingekrompen, waardoor veel gebruikers hun toevlucht moesten nemen tot de auto of taxi.

Frequentere langeafstandsdiensten in het weekend

Op het InterCity (IC) front verhoogt de NMBS de frequentie van de snelle treinen tussen de grote steden vanaf het weekend. Dit houdt in dat er :

• Elk uur een derde trein tussen Brussel en Leuven,
• Een tweede trein elk uur tussen Charleroi en Brussel,
• Een extra trein in beide richtingen tussen Luik en Brussel.

Deze verbindingen, die Brussel-Zuid, Brussel-Centraal en Brussel-Noord bedienen, moeten de wachttijden verminderen en meer flexibiliteit bieden aan reizigers die reizen voor hun werk, toerisme of vrije tijd. Uiteindelijk is het de bedoeling van de NMBS om België dichter bij een spoorwegnet te brengen dat een metropolitaan GEN waardig is, en tegelijk een antwoord te bieden op de huidige spanningen op het wegennet.

Voorstadsdiensten versterkt: focus op S4- en S7-treinen

Op weekdagen en in het weekend wordt de frequentie van de voorstedelijke S-treinen op verschillende trajecten verdubbeld. De S4-treinen, die rijden tussen Aalst, Jette en de Europese wijk, worden verhoogd van één naar twee ritten per uur. Eén van deze treinen wordt verlengd naar Etterbeek, Ottignies en Louvain-la-Neuve. Hierdoor zullen er tussen Aalst en Jette van maandag tot vrijdag drie treinen per uur in elke richting rijden en twee treinen per uur in het weekend.

Tegelijkertijd zal de route Halle - Delta - Mérode - Vilvoorde (S7 treinen) profiteren van een frequentie van twee treinen per uur in plaats van één. In Brussel bedienen deze treinen Moensberg, Sint-Job, Viviers d’Oie, Boondael en Arcades. Dankzij deze verdichting zullen sommige stations aan de rand van Brussel voortaan bediend worden door zes S-treinen per uur in elke richting, wat de lokale dienstverlening verbetert en compatibel is met de normale werkuren.

Financiële en operationele uitdagingen

Hoewel deze aankondigingen worden gezien als een stap voorwaarts voor de mobiliteit, blijven er een aantal financiële en operationele vragen over. De exploitatiekosten van deze extra treinen zijn niet gedetailleerd en de NMBS zal deze uitgaven in overeenstemming moeten brengen met de beschikbare overheidsmiddelen. Op een moment dat andere operatoren, zoals de MIVB, te kampen hebben met budgettaire druk en sociale onrust, kan de financiering compromissen tussen projecten vereisen.

Vanuit technisch oogpunt zal de bestaande infrastructuur waarschijnlijk onder druk komen te staan. De sporen rond Brussel zijn al verzadigd tijdens de spitsuren; het toevoegen van late treinen en extra aansluitingen zal een zorgvuldige coördinatie vereisen om een kettingreactie van vertragingen te vermijden. Tot slot zal de NMBS het rollend materieel en de controleteams moeten aanwerven en opleiden om de kwaliteit van de dienstverlening tijdens deze nieuwe tijden te garanderen.

Naar duurzame, multimodale mobiliteit

Deze strategie is niet alleen gericht op de uitbreiding van de treindiensten, maar maakt ook deel uit van een bredere doelstelling van ecologische transitie. Door geloofwaardige alternatieven voor de auto aan te bieden, draagt de NMBS bij tot de klimaatverbintenissen van België en ondersteunt ze het beleid van het Gewestelijk Expresnet (GEN) om een systeem uit te rollen dat vergelijkbaar is met de normen van de grote Europese steden.

Om de impact zo groot mogelijk te maken, moet echter worden gezorgd voor coördinatie met andere vervoerswijzen: MIVB-bussen, trams en metro’s, gedeelde mobiliteitsdiensten en fietsinfrastructuur rond stations. De komende maanden zullen beslissend zijn om de aanvaarding door de gebruikers te evalueren en de werkelijke vermindering van de CO₂-uitstoot te meten. Tot slot moet het territoriale evenwicht nog worden opgevolgd: terwijl Brussel aan connectiviteit wint, eisen andere regio’s in Wallonië en Vlaanderen een gelijkwaardige behandeling.